 |
Biến đổi khí hậu đang gây nên những thiên tai, thảm họa chưa từng có tiền lệ trên khắp thế giới, nhiệt độ bình quân trên thế giới đã nóng lên thêm 1,1°C và tăng nhanh đến mức báo động đỏ. Theo đánh giá của Liên Hợp Quốc và dự đoán của giới khoa học, mức tăng nhiệt độ sẽ vượt mốc 1,5°C trong hai thập kỷ tới. Theo cảnh báo này, nếu các chính phủ trên thế giới không hành động quyết liệt nhằm cắt giảm mức khí thải ngay lập tức, phần lớn Trái Đất sẽ hứng chịu thảm họa khí hậu trong tương lai không xa. Tình trạng nước biển dâng, sóng nhiệt kéo dài và nghiêm trọng, ngày càng nhiều giống loài tuyệt chủng là hậu quả đã diễn ra rõ rệt trong những năm gần đây. Chính vì thế, Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (The United Nations Climate Change Conference of the Parties - COP26) được kỳ vọng đạt bước tiến cho quy định mua bán phát thải carbon và tương lai thoát ly than đá.
Hội nghị COP26 diễn ra từ ngày 01 đến ngày 12/11/2021 tại Glasgow, Scotland, Vương quốc Anh. Tại COP26, lần đầu tiên từ sau Hiệp định Paris năm 2015, các nước phải đánh giá lại những cam kết tự nguyện giảm khí thải họ từng đặt ra. Hơn 100 quốc gia thành viên đã đề xuất mục tiêu mới, được gọi là mức đóng góp do quốc gia tự xác định (NDC), nhưng các chuyên gia không còn lạc quan như trước. Họ cho rằng những NDC mới có thể vẫn không đủ sức ngăn chặn cơn ác mộng nóng lên toàn cầu vượt tầm kiểm soát.
Hội nghị đã tập trung thảo luận các nội dung chính gồm: (i) giải pháp đạt được mục tiêu trung hòa khí thải carbon vào giữa thế kỷ 21; (ii) đảm bảo duy trì mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở dưới 1,5°C trong giai đoạn công nghiệp hóa; (iii) bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên; (iv) đảm bảo quỹ tài chính về biến đổi khí hậu; (v) lên kế hoạch chi tiết thực hiện Hiệp định Paris 2015 về biến đổi khí hậu; (vi) thảo luận những khả năng hợp tác về đối phó và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Diễn dàn “Nước dưới đất là phương tiện thích ứng và phục hồi trước biến đổi khí hậu: Một kho báu tiềm ẩn”
 |
Trong khuôn khổ Hội nghị COP26, Diễn dàn “Nước dưới đất là phương tiện thích ứng và phục hồi trước biến đổi khí hậu: Một kho báu tiềm ẩn” đã được tổ chức vào ngày 08/11/2021 nhằm đề cao vai trò của nước dưới đất trong điều kiện thích ứng với biến đối khí hậu, giảm thiểu các rủi ro bệnh tật, các giải pháp tổng hợp phục hồi dựa vào tự nhiên. Nước dưới đất chiếm trên 57% lượng nước ngọt có thể sử dụng được trên Trái Đất, nhưng do lượng nước này không hiển thị trên bề mặt đất nên những người ra chính sách không lường trước được việc khai thác quá mức nước dưới đất cho các mục đích canh tác nông nghiệp, sản xuất công nghiệp và các hoạt động sinh hoạt có thể dẫn đến thoái hóa và sụt giảm nguồn nước dưới đất; từ đó dẫn đến các tác động biến đổi khí hậu. Các chủ đề được thảo luận trong Diễn đàn nước dưới đất bao gồm: tác động của các chính sách khai thác sử dụng nước dưới đất ảnh hưởng đến thích ứng biến đổi khí hậu ở vùng ven biển châu Á và tiểu vùng Sahara - châu Phi, quản lý bổ cập nước ngầm trước tình trạng biến đổi khí hậu, khai thác nước ngầm ngoài khơi cho cấp nước,…
 |
|
Thuyết trình của đại diện đến từ Trường Đại học Cần Thơ, TS. Nguyễn Đình Giang Nam, Trưởng Bộ môn Tài nguyên nước, Khoa Môi trường và Tài nguyên Thiên nhiên, Trường Đại học Cần Thơ |
Vinh dự có bài thuyết trình trong Diễn đàn này, TS. Nguyễn Đình Giang Nam, Trưởng Bộ môn Tài nguyên nước, Khoa Môi trường và Tài nguyên Thiên nhiên, Trường Đại học Cần Thơ đã giới thiệu trước Diễn đàn về tình hình khai thác và dự báo về mức độ suy giảm tầng nước dưới đất ở các địa phương ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam theo các kịch bản khai thác nước khác nhau, đồng thời đề xuất giải pháp khai thác hợp lý và bền vững nguồn tài nguyên nước dưới đất.
Phần thuyết trình đã thu hút sự chú ý của các đại biểu, giới quan sát, các nhà hoạch định chính sách, các nhà khoa học và công chúng vì tính dễ bị tổn thương của Đồng bằng sông Cửu Long - Một trong ba vùng châu thổ được xếp trong nhóm cực kỳ nguy cấp do biến đổi khí hậu là: vùng hạ lưu sông Mekong (Việt Nam), sông Ganges - Brahmaputra (Bangladesh) và sông Nile (Ai Cập). Từ năm 2009, Trung tâm START vùng Đông Nam Á (Trường Đại học Chulalongkorn, Thái Lan) và Viện Nghiên cứu Biến đổi khí hậu (Trường Đại học Cần Thơ) đã phối hợp chạy thử mô hình khí hậu vùng PRECIS với kịch bản A2 và B2, dựa vào chuỗi số liệu khí hậu giai đoạn 1980 - 2000 để phỏng đoán cho giai đoạn 2030 - 2040. Kết quả cho thấy nhiều khu vực của vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ bị các tác động: (i) nhiệt độ cao nhất trung bình trong mùa khô tăng từ 33 - 35°C lên 35 - 37°C; (ii) lượng mưa đầu vụ Hè Thu (15/4 - 15/5) giảm từ 10 - 20%; (iii) phân bố mưa tháng có khuynh hướng giảm vào đầu và giữa vụ Hè Thu nhưng gia tăng một chút vào cuối mùa mưa; (iv) tổng lượng mưa năm tại An Giang, Cần Thơ và Sóc Trăng giảm chừng 20%, thời kỳ bắt đầu mùa mưa sẽ trễ hơn khoảng 2 tuần lễ. Diễn biến khí hậu hiện nay và tương lai là những yếu tố bất lợi cho sản xuất, sinh kế và đời sống của người dân Đồng bằng sông Cửu Long; theo đó nước dưới đất là một nguồn tài nguyên cần phải có kế hoạch khai thác hợp lý.
Thông tin chi tiết về phần thuyết trình của Tiến sĩ Nguyễn Đình Giang Nam, độc giả có thể tham khảo theo đường link https://www.youtube.com/watch?v=2i8K3OHHRIg
(Tin, ảnh: Khoa Môi trường và Tài nguyên Thiên nhiên)
